Zasady diety ketogenicznej – jak skutecznie ograniczyć węglowodany i zamienić je na tłuszcze? Dlaczego do nasilonej produkcji ketonów wymagany jest dobry ogólny stan zdrowia?
Zanim przejdziemy do zaprezentowania listy podstawowych badań, jakie warto zrobić, będąc na diecie ketogennej, zatrzymajmy się na chwilę przy zasadach tego dość rygorystycznego modelu żywieniowego, który z roku na rok cieszy się uznaniem coraz większej liczby osób. Dieta ketogeniczna to sposób odżywiania prowadzący do zmian stanu metabolicznego w organizmie w sposób podobny, jak działa głodówka. Jej głównym założeniem jest ograniczenie spożycia węglowodanów na rzecz włączenia do jadłospisu pełnowartościowych tłuszczów i białka.
Dieta wysokotłuszczowa, która początkowo była stosowana m.in. w terapii padaczki u dzieci, może wiązać się z wieloma korzyściami zdrowotnymi. Trzeba jednak pamiętać, że każdy z nas jest inny. Dlatego coś, co sprawdzi się w przypadku zdrowego trzydziestolatka, niekoniecznie musi okazać się dobre dla osoby po czterdziestce zmagającej się z zaburzeniami trawienia czy innymi dolegliwościami. Nie oznacza to, że tego rodzaju dieta eliminacyjna jest złym wyborem. Ważne jest, aby przed zmianą nawyków sprawdzić ogólny stan zdrowia i znaleźć najbardziej odpowiedni dla siebie wariant diety.
Przeczytaj również: Praktyczny poradnik dla początkujących na diecie keto
Ketoza – jak odpowiednio przygotować organizm do zmian? Czym jest adaptacja i co trzeba wiedzieć przed rozpoczęciem wysokotłuszczowej diety ketogenicznej?
Dla większości osób stosujących dietę ubogowęglowodanową priorytetem jest utrata wagi. Trzeba jednak pamiętać, że dieta ketogeniczna wpływa korzystnie nie tylko na redukcję tkanki tłuszczowej. Przy pomocy tego sposobu odżywiania można zniwelować stany zapalne, uregulować poziom glukozy i poprawić stan zdrowia. By dobrze się przygotować organizm do zmian, warto zwrócić uwagę na poniższe wskazówki.
Zmianę nawyków rozpocznij od ketoadaptacji
By ciało mogło właściwie zaadaptować się nowego sposobu odżywiania, przejście na dietę warto rozpocząć od ketoadaptacji. To czas, który stanowi szczególne obciążenie dla Twojego organizmu, gdyż musi dostosować się do korzystania z tłuszczu jako podstawowego paliwa i głównego źródła energii. Po upływie ok. 30 dni możesz przejść na właściwą dietę ketogenną.
Trzymaj się właściwego rozkładu makroskładników
Składniki odżywcze są niezmiernie ważne dla prawidłowego funkcjonowania wszystkich narządów wewnętrznych. Dieta ketogenna zakłada dość prosty rozkład makroskładników, gdyż podstawą żywienia niskowęglowodanowego są posiłki tłuszczowo-białkowe. Zgodnie z założeniami powinny stanowić 70-80% całkowitej kaloryczności.
Uważaj na ukryte węglowodany
By uniknąć spożywania zbyt dużej ilości cukrów prostych, uważnie czytaj etykiety produktów spożywczych. By umożliwić organizmowi czerpanie energii z lipidów, z menu wyeliminuj gotowe sosy, słodkie przekąski, konserwy i przetwory mięsne.
Dbaj o prawidłowe nawodnienie
Dieta keto może prowadzić do utraty elektrolitów, dlatego bardzo ważne, aby każdego dnia wypijać minimum 2 litry niegazowanej wody mineralnej. Ponadto warto na bieżąco uzupełniać poziom kluczowych minerałów: potasu, magnezu czy wapnia.
Badania podczas diety keto – jakie warto wykonać przed rozpoczęciem diety i w jej trakcie? Lista badań laboratoryjnych, o których musisz pamiętać
Podstawowym badaniem, jakie trzeba zrobić przed rozpoczęciem stosowania ketogenicznego sposobu żywienia, jest morfologia. Z jej wyników można wiele wyczytać, gdyż pozwala na wykrycie niedoborów składników mineralnych, a także niedokrwistości, która pojawia się, gdy dojdzie do obniżenia liczby erytrocytów. Odchylenia od normy mogą też wskazywać na zbyt słabe nawodnienie organizmu, nadmiernym stresie, chorobach przewlekłych.
Do okresowych badań, których wykonywanie zaleca się w ramach profilaktyki i zdrowego stylu życia, a także przed rozpoczęciem stosowania ketogonicznego modelu żywienia, zalicza się również:
- badanie moczu,
- oznaczenie stężenia kwasu moczowego,
- OB,
- pakiet tarczycowy (TSH, FT3, FT4),
- elektrolity,
- bilirubina.
Ponadto warto ocenić, w jakiej kondycji znajduje się wątroba. W tym celu najlepiej zdecydować się na panel wątrobowy, który obejmuje analizę takich parametrów jak GGTP, ALT oraz AST. Zdrowa wątroba jest niezwykle ważna dla trawienia składników odżywczych. W przypadku jakichkolwiek odchyleń od normy lekarz może odradzić przejście na ketogeniczny sposób żywienia. W takiej sytuacji konieczna może okazać się np. suplementacja enzymów trawiennych lub wyciszenie stanów zapalnych. Parametry wątrobowe często są podwyższone także w przypadku nadwagi i otyłości.
W jaki sposób monitorować poziom ketonów? Czy do wykonania tego badania na ketozie trzeba zaopatrzyć się w glukometr?
Kolejnym badaniem, które warto robić regularnie, gdy w organizmie zachodzą istotne zmiany metaboliczne, jest monitorowanie poziomu ciał ketonowych. Możesz je przeprowadzić w domu, przy wykorzystaniu glukometru oraz specjalnych pasków przeznaczonych do pomiaru związków organicznych traktowanych przez komórki jako podstawowy substrat energetyczny. Przy stosowaniu ketogenicznego sposobu odżywiania ich poziom powinien mieścić się w przedziale od 0,5 mmol/l do 5,0 mmol/l. Przy pomocy tego prostego badania można przekonać się, czy zastosowana dieta oparta o zbilansowane posiłki tłuszczowo-białkowe przynosi oczekiwane rezultaty.
Jakie jeszcze badania na keto warto wykonać? Dlaczego warto regularnie sprawdzać poziom cholesterolu, trójglicerydów i glukozy?
By mieć pewność, że ketoadaptacja, a następnie właściwa dieta przynosi pożądane efekty, warto też systematycznie badać stężenie glukozy i insuliny na czczo. Obniżenie się poziomu cukru we krwi świadczy o prawidłowym zaadaptowaniu się organizmu do zmian. Do zrobienia takich oznaczeń możesz wykorzystać zwykłe urządzenie do pomiaru cukru, z którego korzystają na co dzień diabetycy.
Ponadto na diecie keto warto co jakiś czas zadbać o zbadanie stężenia cholesterolu LDL i HDL. Podczas stosowania tego sposobu żywienia dopuszczalne są wyższe normy cholesterolowe. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że poziom trójglicerydów nie powinien przy tym zbytnio odbiegać od przyjętych standardów.
Planujesz zmienić sposób odżywiania i interesuje Cię dieta ketogeniczna? Koniecznie wykonaj kontrolne laboratoryjne badania krwi przed wprowadzeniem jadłospisu keto!
Dieta ketogeniczna mocno ogranicza spożycie warzyw, owoców i zbóż. Długotrwałe stosowanie takiego sposobu odżywiania może prowadzić do wystąpienia niedoborów witamin i minerałów, bez których organizm nie jest w stanie funkcjonować tak, jak należy. Dlatego tak ważne jest regularne badanie poziomu kluczowych składników, by w razie potrzeby zmodyfikować dietę lub po konsultacji z lekarzem wprowadzić odpowiednią suplementację.
Jeśli rozważasz przejście na ten model żywienia i chcesz mieć pewność, że Twoje posiłki będą dobrze zbilansowane pod kątem makro i mikroskładników, możesz zdecydować się na korzystanie z usług cateringu dietetycznego. Doświadczony dietetyk przygotuje dla Ciebie plan odżywiania wraz z propozycjami dań, odpowie na wszystkie nurtujące Cię pytania, a także doradzi, jaki zestaw badań pomoże w szybki i wygodny sposób skontrolować stan zdrowia.
